Blogs
Vanaf september: de 13 wekenecho
Misschien heb je er al wel iets over gelezen: vanaf september wordt er een nieuwe echo toegevoegd aan de screening voor zwangere vrouwen. Deze echo wordt uitgevoerd in de dertiende week van je zwangerschap, of preciezer gezegd: vanaf 12 weken en 3 dagen, tot 14 weken en 3 dagen. Els Vanden Bergh, verloskundige bij Centrum voor Verloskunde ROOS, vertelt over het hoe en waarom.
“Deze nieuwe echo is vooral bedoeld om zeer ernstige afwijkingen aan de baby in een vroeger stadium te kunnen vaststellen. Tot nu toe werd daarvoor de 20 wekenecho gebruikt, maar als er dan ernstige afwijkingen aan het licht komen, heb je maar heel weinig bedenktijd om de zwangerschap eventueel af te breken: dat kan tot 24 weken. Terwijl sommige afwijkingen die niet met het leven verenigbaar zijn, al na dertien weken goed zichtbaar zijn. Bijvoorbeeld een open schedeltje, een niet volledig gesloten buikwand of een grote obstructie aan de urinewegen. Hoe verdrietig ook, het afbreken van de zwangerschap in een vroeger stadium is beter voor de emotionele verwerking van de moeder dan wanneer dat pas na 22 of 23 weken gebeurt. Zeker als je weet dat de afwijking die is geconstateerd, ook zes of zeven weken eerder ontdekt had kunnen worden.”
Extra echo
“Het nieuwe onderzoek vervangt overigens niet de 20 wekenecho, want daarmee kunnen afwijkingen worden opgespoord die na 13 weken zwangerschap nog niet zichtbaar zijn. Ook is het geen vervanging voor de NIPT. Die test heeft namelijk een ander doel: er wordt dan gekeken naar afwijkingen aan de chromosomen. Wij blijven daarnaast ook de termijnecho tussen de 10 en 12 weken – en liefst in week 10 of 11 – uitvoeren. Dat is het beste moment om aan de hand van de afstand tussen het hoofdje en het stuitje de termijn van de zwangerschap te bepalen, omdat alle baby’s dan nog hetzelfde liggen en je daardoor de minste meetverschillen hebt. Het is dus echt een extra echo. Ook goed om te weten: tijdens deze echo doen we geen geslachtsbepaling. Als je graag het geslacht van je baby wilt weten, kun je dus het beste een pretecho laten maken óf wachten op de 20 wekenecho.”
Landelijk onderzoek
De 13 wekenecho is onderdeel van een landelijk onderzoek, net zoals ook de NIPT nog altijd in de onderzoeksfase zit. “Dat betekent dus dat je, als je besluit de 13 wekenecho te laten uitvoeren, er ook akkoord mee gaat dat je gegevens anoniem worden gebruikt voor het onderzoek. Dat zal zeker vier of vijf jaar gaan duren, waarna wordt bepaald of deze extra echo een standaard onderdeel van de prenatale screening gaat uitmaken.” Klik hier voor meer informatie over de NIPT | Prenatale en neonatale screeningen (pns.nl).
Gecertificeerd
“Voor het uitvoeren van de 13-wekenecho is gespecialiseerde kennis en apparatuur nodig, die niet iedere verloskundige heeft. Wij hebben die wel: onze echoapparatuur is al goedgekeurd voor het uitvoeren van de 13 wekenecho en mijn collega Agnes en ik zijn bezig met het traject om gecertificeerd te worden. Het theoriegedeelte hebben we al gehaald; nu zijn we bij het Erasmus MC bezig met het praktijkgedeelte. Overigens is het Erasmus MC ook het ziekenhuis waarnaar je wordt doorverwezen voor nader onderzoek, in het zeldzame geval dat er iets aan het licht komt tijdens de 13 wekenecho, de 20 wekenecho of de NIPT.”
Vanaf september
Ben je op 1 september minder dan 12 weken en 3 dagen zwanger? Dan kun je de 13 wekenecho laten uitvoeren. “Natuurlijk gaan we onze zwangeren daarover uitgebreid informeren in juli en augustus, zodat ze weten wat het precies inhoudt. Alvast goed om te weten: de 13 wekenecho valt onder de basisverzekering en gaat niet ten koste van je eigen risico. Anders dan de NIPT is de 13 wekenecho dus volledig kosteloos.”
